• Emziren anneler daha çabuk ve daha sağlıklı olarak kilo verirler. (lohusayım deyip baklavayı fazla kaçırmazsanız tabi :)
• Meme kanseri ve yumurtalık kanseri riskini azaltır.
• Menapoz sonrası dönemde kemik sorunları daha az yaşarlar .

Annenin doğumdan sonraki birkaç gün boyunca ürettiği süttür. Kolostrum koyudur, rengi sarımtırak ya da berraktır.  Bağışıklık sistemi ile ilgili proteinler, minerallerin tümü ve bazı vitaminler açısından daha zengindir. Bu ilk sütü bebeği yanında olmayan anneler de kesinlikle birkaç damlada olsa bebeğine vermeli.

Doğru emzirme tekniği ile anne sütü daha fazla olur ve bebek daha iyi kilo alır. Meme başı çatlağı gibi sık görülen meme sorunlarının önlenmesi için de önemlidir. Anne memeyi yandaki şekildeki gibi C şeklinde tutmalı, işaret parmağı ve yanındaki parmaklar memenin altında olarak göğsü desteklemeli, başparmak memenin üstünde olmalı. Lütfen baş ve işaret parmağınız ile meme başınızı tutmayınız. Meme çatlağına neden olursunuz.

Çok sık gördüğümüz bir yanlış uygulama da emerken bebeğin burunlarından rahatlıkla nefes alması için anneler refleks olarak memeyi geri çekiyorlar. Bunu yaptığınız da meme başınınızın çatlamasına ve bebeğin hava yutmasına neden olabilirsiniz. Bebekler emerken burunlarından rahatlıkla nefes alabilirler, hiç telaşlanmayınız. Hiç unutamam bir anneye defalarca bunu anlatmamıza rağmen bizi dinlememiş ve emerken memeyi sürekli geri çekmişti. Biz nasıl mı anladık böyle yaptığını? Onbeş gün sonra ağlamaklı bir yüz ifadesi ile kontrole geldi. Bebek hiç kilo almamıştı, anneninde meme uçları çatlamıştı ve çok ağrılıydı. Sonraki günlerdeki kontrollerde doğru emzirme ile bebek de yeterli kilo aldı, anne de çok mutluydu.

• Öncelikle sizler rahat pozisyon da sırtınızı yaslamış bir şekilde oturun.
• Bebek kucağınızda iken kulağı, omuzu ve kalçası düz bir hizada yan yatar şekilde olmalıdır.
• Memeyi bebeğe değil, bebeği memenize yaklaştırın.
• Örneğin bebek sizin sağ memenizi emerken, sağ kolunuzla bebeği başından, omuzlarından ve poposundan desteklenmelisiniz.
• Bebeğiniz ağzı meme ucuna yaklaştığında tam ağzı açıkken meme başınızı üst damağa doğru yönlendirerek komple ağzına sokunuz.
• Sadece meme başını tutmadığından emin olun. Memenizin renkli kısmıda bebeğin ağzında olsun.

• Öncelikle bebeğinizi rahatsız edecek durumların ortadan kaldırılması gerekir. Altı kirli ise temizlenmeli, kıyafetleri rahat olmalı, ortam sakin olmalı, kollarınızda takı olmaması gibi..
• Birçok anne emzirmenin ağrılı olmasını normal karşılar. Halbuki emzirirken ağrı duyulması öncelikle doğru emzirme tekniği uygulanmadığında olur.
• Bebekler yavaş ve derin emme hareketleri yapar, yutma sesi duyulur. Yanaklar dolgundur ve içeri doğru çekilmez.
• Bebek emme sırasında sakindir.
• Çok ilginç olan bebeklerin sürekli olarak emmesini beklemek. İsterseniz sizlerde deneyebilirsiniz. 10-15 dakika emme hareketi yaptığınızda dudak ve yanaklarınızda uyuşma yorgunluk hissi duyabilirsiniz. Bebeklerini emzirirken kısa süreli dinlenmesine izin verelim. Çenesinin altından uyararak tekrar emmesi sağlanabilir.

• Çok sık yapılan yanlışlardan biri bebeği emzirmek için ağlaması ya da 3 saat geçmesinin beklenilmesi. Lütfen bebeği emzirmek için zaman tutmayın, her an, her yerde tüm şartlar altında emzirin. Bu nedenle emzirme örtüsünü çantanızdan ayırmayın.
• Poliklinikte muayene sırası gelen anneye: ‘Annesi ağlıyor muhtemel açıkmış, emzirin sonra muayene edeyim dediğimde, anneden hayatımda duymak istemediğim cevabı duydum. ‘Hocam daha 3 saat olmasına 20 dakika var’. Bu bebeği aç bırakmak ve bile bile ağlatmaktır.
• Bebeğiniz mırıldanır, aranmaya başlar, başını sağa sola çevirir, ağzını açar yanağının temas ettiği örtüyü, kıyafeti ve hatta elini emmeye çalışır.
• Ağlama GEÇ BİR BELİRTİDİR!

• Emzirmenin başında çoğu bebeğin vücudu gergindir; doydukça gevşer.
• Bebeklerin çoğu doyduklarında memeden ayrılır; bazıları ise uyuyana kadar, kısa kısa emmeye devam eder.
• Bebeğin son sütü alabilmesi ve süt yapımının artması için, bir meme tamamen boşaldıktan sonra diğer meme sunulmalıdır (bu süre 5-30 dakika arasında değişebilir). Emzirme Problemleri ve Çözüm Önerileri
  Bebek Emmeyi neden istemez?
• Bebek kızgınsa emmeyi istemez, ağlar yada emmeyi kısa sürede sonlandırır
• Eğer bebek hasta değilse ortam ısısı kontrol edilmeli çok sıcak ortam yada üşümüş bebek de emmeyi rededer. Sizin üşümediğiniz ya da sıcaklamadığınız bir ortamda bebeğinizde üşümez ya da sıcaklamaz. Oda her zaman havadar olmalı.
• Burun tıkanıklığı
• Etkin emzirme tekniğinin yapılamaması, annenin bebeği yanlış pozisyonda tutması, emzirirken annenin kolunda bebeği rahatsız edici düğüme ya da aksesuar bulunması
• Süt fazlalığı (aşırı süt akışı sonucu bebek boğulur gibi olabilir) veya azlığı (süt akışı olmayınca bebek “kızabilir” ve emmeyi bırakır)
• Emzik/biberona alışmış olmak
• Anne kokusu bebeği en çok sakinleştiren ve kendini güvende hissetmesini sağlayan etkendir. Bu nedenle doğal kokunuzu bastıracak yoğun kokular ve vücut losyonlarını kullanmayın. Lohusa güzelliğiniz size yeter :)

• Öncelikle nedenin ortadan kaldırılması

• Burun tıkanıklığı olan bebek zaten rahat nefes alamadığı için emmede zorlanır.

Öncelikle bebekte oluşabilecek burun tıkacını , burun aspiratörü ile çekip ardından deniz suyu/ okyanus suyu içeren burun damlaları kullanarak ortadan kaldırın. Ardından emzirmeyi tekrar deneyin. Buna rağmen sorun hala devam ediyorsa doktorunuzun önereceği ilaçlı burun damlalarını kullanmaya başlayın. Burun tıkacı ile ortaya çıkabilecek emme ve rahat nefes alma sorunu gecenin bir saatinde bebeğinizle evde tek başınızayken de ortaya çıkabilir. Bu durumda eczaneye gitmeden evdeki malzemeler ile hazırlayabileceğiniz kurtarıcınızı her zaman kullanabilirsiniz. Hatta bebeğinizin ilk burun akıntısını gördüğünüz anda bunu kullanmaya başlarsanız sorunun fazla ilerlemeden ortadan kalkmasını sağlayabilirsiniz.

•Kurtarıcı FORMÜLÜ: Bir su bardağı kaynatılıp ılınmış suya, bir silme çay kaşığı tuz koyularak karıştırılıp bebeğin her iki burnuna ikişer damla uygulanır.

• Huzursuz ve kızgın bebeği uyaranın olmadığı sakin bir ortamda emzirmeyi deneyin ve aç olmadığından emin olun ancak ağlama devam ediyorsa ağlarken emzirmeye zorlamayın.

•Bebeğiniz uyuyorsa üzerindeki örtüler açılmalı, kalın giysiler çıkarılmalı, daha dik pozisyonda tutulmalı, nazikçe gövdesine masaj yapılarak bebekle konuşmalı, yarım saat bekleyip tekrar denenmelidir. Uyandırmak için bebeğe yanağına, poposuna, ayaklarına vurmayı denemeyin!

Emzirme sırasında karşılaşılan meme sorunları arasında en sık görülendir.

Normalde emzirme AĞRILI DEĞİLDİR!

Bazı annelerde ilk günlerde hafif ağrı, hassasiyet olabilir. Bu durum kısa süre içerisinde geçecektir. Meme başı çatlağında ise meme ucunda sızlama, batma tarzında ağrı hissi olur. Etkin ve doğru emzirmenin yapılamaması en sık nedendir. Bebeğin emmesi sırasında memeden çekmek, pompa ile süt sağmak yada bebeğin dilinde mantar enfeksiyonunu düşündüren beyaz renkli plakların(pamukçuk) olması.

• Bebeği memenize doğru pozisyonda yerleştirdiğinizden emin olun. Eğer bebeğinizin ağızında beyaz plaklar(pamukçuk) varsa bu mantar enfeksiyonunu düşündürür.

Hem bebeğin ağızına, hem de sizin lokal olarak meme başınıza doktorunuzun vereceği mantar ilacını kullanmanız yeterli olacaktır. Nedenin dil bağı olduğu kesinleşirse frenotomi denilen dilbağına cerrahi müdahale yapılabilir ancak dilbağı olan bebekler de genellikle emzirme sorunu daha az görülür, etkin emzirme danışmanlığı alınması gerekir .

Meme Uçlarında çöküklük emzirmenize asla engel değildir. Bebek doğmadan önce memelerinize masaj yaparak uçları normale yakın duruma getirebilirsiniz. Bu yönteme bebek doğduktan sonrada devam edilebilir.

Meme ucunuzu en iyi çıkaracak yöntem bebeğinizin emmesidir. Göğüs ucu çıkarıcı aletler satın alınabilir. Tüm bunlara rağmen emzirmekte zorlanıyorsanız eczanelerde silikon meme uçları da kullanabilirsiniz.

Sizinle annelerde uyguladığımızda ve meme başı çıkartılmasında faydasını gördüğüm pratik bir bilgiyi paylaşmak istiyorum. Eczaneden 10 cc lik enjektör alınız. Enjektörün delik olan uç kısmından 2-3 cm ilk kısmı kesiniz. Sonra enjektörün pistonunu çıkararak kesmiş olduğunuz kısma takınız. Enjektörü meme başına takınız hafif bir şekilde havayı çektiğinizde meme başının da çıktığını göreceksiniz. Fazla zorlamadan bunu günde 4-5 kez yapabilirsiniz. İster gebelik döneminde ister emzirme döneminde meme başı çıkmasına yardımcı olacaktır.

Birgün poliklinikteki son hastamı annesi ile birlikte muayeneye odasına aldım. Bebeğinin sadece anne sütü ile ayda 1000 g tartı alımı vardı. Böyle olmasına rağmen “gece ağlıyor, çok emiyor. Acaba sütüm az mı? “diye endişe edip kendi kafasına göre mama vermeye başlamış. Böyle bir uygulama yanlıştır. Bebeklerin gece ağlaması genellikle emmek istemesindendir. Emdiğinde susuyorsa çok büyük ihtimalle ciddi bir durum yoktur. Aylık tartı alımı da yeterli olduğuna göre sadece anne sütüne devam etmelisiniz. Neyseki sadece 2 gün mama desteği vermişti. Bir daha vermeme sözü aldık annemizden :) .

Daha kötüsü eşi uykusuz kalmasın diye gece bebeğe mama veren babalara rastlıyoruz, yeter ki anne uyanmasın. Aman böyle bir uygulamaya da izin vermeyelim. Anneler çok yorulduğunda baba ısrarla anneye yardım etmek istiyorsa daha önceden annenin sağdığı (uyanık anne her zaman dolapta sağılmış sütünü bulundurmalıdır) sütü kap ya da kaşık yardımı ile babalar verebilir.”

• Anne sütünün yetersiz olması sağlıklı annelerde görülmesi pek beklenen bir durum değildir. Özellikle ilk günlerde az miktardaki kolostrum denilen proteinlerden zengin anne sütü bebeğinizin mide kapasitesine uygun ve sıvı gereksinimini karşılamak için yeterlidir, doğum sonrası bir miktar kilo kaybı normaldir, bu;” süt yeterli değil “ olarak algılanmamalı emzirmeye mama eklemeden devam edilmelidir.

Normalde yenidoğan bebekler günde 5-6 kere kaka yaparlar. Bu sayının azalması veya 5. gün hala mekonyum olarak koyu yeşil renkli kaka çıkarıyor olması durumunda sütünüzün yetmediğinden şüphelenebilirsiniz. Anne sütü yetersizliği bebeğin beklenenden fazla kilo kaybetmesi, az idrar yapması ve sarılığın artması durumlarında düşünülebilir.

Bebeğinizin mide kapasitesi ilk günlerde kiraz, sonraki zamanlarda ise ceviz kadar olduğundan ilk haftalarda sütünüzün yeterli olmadığı yönünde kaygılarınız normaldir. Ancak kaka ve idrarı yapan beklendiği kadar tartı kaybeden (3000 g doğan bebek günde 90 gram kaybetmesi normaldir ancak toplamda da yaklaşık 200 gramdan fazla kaybetmemeli) bebeklere sakın mama vermeyin.

• Çalışan anneler işe gitmeden önce emzirmelidir ve işyerlerinde 3 saatte bir sütlerini sağmaları gerekir.
• Süt sağılmadan önce eller yıkanmalı ve meme başı temiz bir bezle silinmeli veya yıkanmalıdır.
• Süt sağma pompaları tek kullanımlık veya steril edilebilir olmalıdır.
• Süt sağıldıktan sonra hemen kullanılmayacaksa, buzdolabında ağzı kapaklı steril edilmiş biberonlarda, temiz koşullarda saklanmalıdır.

Elle süt sağma tekniği:
• Başparmağınızı memenizin renkli olan kısmının dış kenarına, işaret parmağını da bunun tam karşısına yerleştirin ve meme ucuna doğru hafif sıvazlayın.
• Süt yapımını artırmak için 24 saat içinde en az 6 tercihen 8-12 kez (bunların en az biri gece olmak üzere) sağılmalıdır.
• Sağma süresi: 10-15 dakika genellikle yeterlidir.
Son damladan sonra iki dakika daha (memelerin tam boşalması için) sağılmaya devam edilmesi faydalı olur

Sağılması hedeflenen anne sütü miktarı:
• İlk gün 15 ml , ilk haftaya doğru hızla artar bu oran ve hedeflenen 150-200ml/kg/gün değerine ulaşılır.

Evet yine önemli soru, öncelikle normal bir saklama nasıl olur ondan bahsedelim.
• Cam ve polipropilen kapların(ürün içeriği bilgisinde yazar) birbirine üstünlüğü yoktur. Her ikisi de kullanılabilir.
• Polipropilen torbalar delinirse kontamine olabileceğinden ağızları iyi kapatılarak saklanmalıdır.

Saklama koşulları:
• Oda ısısında ⇨ 3 saat
• Buzdolabı rafında (+4 derecede) ⇨ 3 gün
• Derin dondurucuda (-18 derecenin altında) ⇨ 3 ay

Saklanan sütün kullanılması:
• Buzdolabındaki saklama süresini geçmemiş en eski sütten başlayarak kullanılmalıdır.
• Dondurulmuş sütü çözmenin en iyi yolu bir gece önceden buzdolabı rafına koymaktır. Diğer yöntemler; dolaptan çıkarıp ılık akan suyun altına tutmak veya ılık su dolu bir kabın içine oturtmaktır.
• Ancak çözme sırasında sütün su ile temas etmemesine dikkat edilmelidir.
• Isıtılan anne sütleri kullanılmadığında tekrar buzdolabına konmamalıdır.
• Mikrodalga ile çözme, anne sütündeki anti enfektif özellikleri ortadan kaldırdığından önerilmez.
• Dondurulmuş süt eritilip oda ısısına geldiğinde bakteriyel çoğalmayı önleme özelliği azalır, birkaç saatten uzun süre oda ısısında bırakılmamalı, tekrar dondurulmamalıdır. Eritilmiş anne sütü 24 saat buzdolabında korunabilir.

Çalışan Annelerin Süt Sağımı:
Çalışan anneler işe gitmeden önce emzirmelidir ve işyerlerinde 3 saatte bir sütlerini sağmaları gerekir. Böylelikle sütün azalması, memelerde fazla süt nedeniyle ağrı ve iltahap engellenmiş olur.

Tuz oranı yüksek besinler anne sütünü azaltır.

Şalgam, sirke, turşu ve baharat tüketimi kısıtlanmalı. Annenin alerjisi olduğu besin varsa uzak durulmalı. Emzirme döneminde ilaç kullanımı konusunda doktor önerisi alınmalıdır. Sıkı ve telli sutyen giyilmesi de süt kanallarında tıkaçlara yol açabilir ve zamanla bu tıkaçlar enfekte olup iltihabi süreci başlatabilir. Bunun sonucu ağrılı meme ve süt azalması olabilir(telsiz emzirme sutyenlerini tercih edin).
Anneler bu kısmı eşleriniz ile paylaşın:-) Anneye yardımcı olmak isteyen baba için iyi bir fırsat: Sırt masajı.
• Sırt masajı anne sütünü arttırır.

Nasıl yapılır? Anne oturur, öne doğru eğilir, önündeki masaya kollarını koyar. Yardımcı, annenin omurgasının iki yanına, aşağı doğru masaj yapar. Yumrukları sıkı ve başparmağı öne doğru açık durmalıdır. Yumrukları ile sıkıca bastırırken başparmağı ile küçük dairesel hareketler yapmalıdır Boyundan kürek kemiklerine doğru, omurganın her iki yanını da iki-üç dakika ovuşturur.

Taze/kuru incir, taze üzüm, ayva ve armut kurusu/hoşafı, havuç, hurma, dut, rezene çayı, maden suyu, doğal petek balı anne sütünü arttırmaktadır. Bol su içilmesi ve motivasyonun yüksek olması ANNE SÜTÜNÜ ARTTIRMAKTADIR.

Bazı metabolik hastalıklarda ya hiç verilmez yada belli oranlarda özel diyetlerine katılarak verilir. Galaktozemi, Fenilketonüri.. Annede aktif, bulaştırıcı dönemdeki verem hastalığı varsa tedavi başlangıcından 2 hafta sonra emzirebilir.
Annede HIV virüsü saptanırsa(Fakir ülkelerde emziriliyor)
Annenin memesinde uçuk virüsü(herpes) varsa
Annede meme kanseri varsa
Anne kemoterapi alıyorsa
Annede ağır psikiyatrik hastalık
Anne karaciğer ya da böbrek nakli ve immün sistemi baskılayan ilaç kullanıyorsa bu ilaçlarda emzirmek için ancak ilacın bebeğin kanındaki düzeyi ve bebeğin karaciğer, böbrek fonksiyonları takip edilerek yapılır.

Görüyorsunuz ki ancak yukarıda sayılan nadir nedenlerde anne sütü kesilir. Bebekte sarılık olması emzirmeye engel değildir(Sarılığın nedeni metabolik hastalık değilse).

Emzirirken gebe kalınması durumunda bebeği emzirmeye devam ediniz.
Bebeğiniz doğduktan sonra iki bebeğinizi birlikte emzirebilirsiniz.

• Bebeğiniz son 6-8 saat idrar yapmamışsa,

• Bebek 5-6 saat uyanmazsa,

• Gözleri sabit bir noktaya bakılı kalıyorsa,

• Kol ya da bacaklarında istemsiz atımları olursa(videosunu çekmek faydalı olacaktır)

• Yatıştırılamayan ağlaması varsa

• Erkek bebeklerin testislerinde kızarıklık şişlik varsa

• Sarılık bebeğin göğüs ve karında fark ediliyorsa

• Halsizlik, emmede azalma varsa

• Fışkırır tarzda kusma, morarma varsa

• Kasık bölgesinde ağrılı şişlik olursa,

• Göbeğinde akıntı veya kanama oluyorsa, göbek çevresinde yaygın kızarıklık varsa

• Göbek bağı 15 günü geçmesine rağmen halen düşmediyse,

• Oda ısısı normal ve bebeğin fazla giydirilmemiş olmasına rağmen vücut ısısı 37.2 üzeri ise

hemen çocuk doktoru tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir.